Đột quỵ là gì? Điều trị, phòng ngừa đột quỵ thế nào cho đúng?

Báo cáo mới nhất của WHO cho thấy, đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 2 thế giới trong suốt 20 năm qua (sau bệnh tim thiếu máu cục bộ).

Tại Việt Nam, mỗi năm có hơn 200.000 người bị đột quỵ, 50% trong số đó tử vong. Với những người may mắn sống sót thì có đến 90% bệnh nhân phải đối mặt với những di chứng hết sức nặng nề như liệt nửa người, giảm trí nhớ, rối loạn vận động…

Khi nhắc đến bệnh lý nguy hiểm này, PGS.TS Nguyễn Văn Liệu cho biết, đột quỵ là tên thường gọi của bệnh tai biến mạch máu não, chỉ tình trạng thiếu sót thần kinh xảy ra đột ngột, cấp tính, không hồi phục trong vòng 24 giờ, do những bất thường của bệnh lý mạch máu não gây nên. Có 2 dạng chính của đột quỵ não là nhồi máu não (chiếm tỷ lệ 85%) và vỡ mạch máu não (chiếm tỷ lệ 15%).

Trước đây, đột quỵ thường xảy ra  ở những người lớn tuổi nhưng hiện nay đột quỵ ngày càng trẻ hóa, thậm chí có những trường hợp trẻ em bị đột quỵ đã được ghi nhận. Có nhiều yếu tố khiến nguy cơ đột quỵ gia tăng như: tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn lipid máu, thói quen sinh hoạt không lành mạnh (ít vận động, lạm dụng rượu bia, thuốc lá…)

“Đột quỵ nếu được phát hiện sớm và đưa đến bệnh viện trong vòng 4,5 giờ đầu tiên thì có thể dùng thuốc để làm tan cục máu đông, giúp mạch máu lưu thông trở lại và bệnh nhân có thể trở lại cuộc sống bình thường. Trong trường hợp đến muộn hơn, các mạch lớn bị tắc, lúc này cần can thiệp ngoại khoa xử lý cục máu đông, khơi thông mạch máu. Riêng những trường hợp quá muộn thì không thể can thiệp được bởi phần não bị tổn thương đã hoại tử.”

Trực tiếp nghe chia sẻ của chuyên gia Nguyễn Văn Liệu về đột quỵ, rất nhiều khán giả đã gửi câu hỏi về chương trình. Bạn Thắng Lê hỏi: “Đột quỵ có dấu hiệu báo trước như thế nào?”; Khán giả Thanh Sơn: Cần ăn uống, tập luyện như thế nào để dự phòng đột quỵ?; Bạn Hà Thúy Diễm: “Em nghe nói nếu ngủ dưới 5 tiếng 1 đêm thì có 83% nguy cơ đột quỵ, nhưng có người lại nói nếu ngủ 4 – 5 tiếng 1 đêm nhưng ngủ sâu thì lại không lo xảy ra nguy cơ này. Như vậy thông tin nào đúng ạ!”

Theo PGS.TS Nguyễn Văn Liệu,bệnh nhân đột quỵ thường có những biểu hiện điển hình, nhẹ thì chếnh choáng, tê nửa người, yếu chân, yếu tay, phát âm khó khăn, mắt mờ; nặng hơn là liệt nửa người, có thể đi vào hôn mê rất nhanh.

Để phòng ngừa đột quỵ, chúng ta cần có chế độ ăn uống khoa học, không nên ăn quá nhiều, hạn chế ăn mỡ động vật, rượu bia, nước có gas. Bổ sung thêm các loại thực phẩm có tác dụng trung hòa gốc tự do, tốt cho não. Nếu đang trong tình trạng sức khỏe bình thường có thể áp dụng các bài tập giúp tăng cường cơ bắp, giúp cơ thể khỏe mạnh hơn. Trong trường hợp mắc bệnh lý nào đó thì cần vận động với cường độ vừa phải, hợp lý theo hướng dẫn của bác sĩ.

Liên quan giữa giấc ngủ với bệnh lý đột quỵ, PGS Liệu cho biết: “Để não được nghỉ ngơi, thần kinh không bị căng thẳng và tránh được các bệnh lý nguy cơ liên quan đến thần kinh, chúng ta cần ngủ đủ về lượng lẫn về chất. Trong trường hợp ngủ ít nhưng ngủ sâu, giấc ngủ thoải mái thì vẫn tốt hơn nhiều so với giấc ngủ nhiều về lượng nhưng kém về chất (ngủ chập chờn, hay tỉnh giấc giữa chừng, mệt mỏi khi thức dậy…)

Chóng mặt, mất ngủ, đau đầu Migraine không nên xem nhẹ!

Bên cạnh đột quỵ, đau đầu Migraine cũng là những bệnh thần kinh nguy hiểm được nhiều người quan tâm và đặt câu hỏi. Điển hình như bạn Mai Nguyên Thảo gửi đến fanpage Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh: “Cháu năm nay 24 tuổi, đang là nhân viên văn phòng. Tầm nửa năm nay thì hay bị đau nửa đầu, đau xuống khung mắt lâu lâu lại nhói lên. Mỗi khi đau thì cháu lại uống một viên thuốc giảm đau, khi đó thì các triệu chứng giảm đi. Tuy nhiên, dạo gần đây khi uống thuốc thì không còn giảm đau, mà lại đau âm ỉ rất mệt. Không biết triệu chứng của cháu có phải là đau đầu Migraine hay không, bệnh này cháu nghe nói cũng nguy hiểm và không điều trị dứt điểm được, chuyên gia có thể tư vấn giúp cháu?”

Trực tiếp giải đáp thắc mắc cho bạn Mai Nguyên Thảo cũng như các khán giả khác có tình trạng tương tự, PGS – TS Nguyễn Văn Liệu chia sẻ: đau nửa đầu là một thuật ngữ y học, đồng thời cũng là một loại của bệnh lý đau đầu. Biểu hiện đặc trưng là cơn đau nửa đầu, trong cơn đau có mạch đập, cảm giác giật ở trong đầu và kèm theo cảm giác buồn nôn hoặc nôn, sợ ánh sáng, sợ tiếng động… Các triệu chứng của bệnh thường kéo dài khoảng 4 tiếng, thậm chí có khi gần 3 ngày.

Hiện y học hiện đại có nhiều liệu pháp phòng ngừa cơn đau, giúp các mạch máu không quá co giãn hoặc phản ứng, để thành mạch hoạt động bình thường. Bên cạnh đó, có một số loại thuốc giúp cắt cơn đau cấp tính và phòng ngừa cơn đau tái phát hoặc sử dụng một số dụng cụ để tác động vào dây thần kinh (như dây thần kinh X) để ngăn không cho kích thích.